احادیث

آغاز یک ماه بندگی، صفا و برکت که بنا به فرموده پیامبر گرامی اسلام صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم ابتدایش رحمت، میانه‌اش مغفرت و پایانش اجابت است (بحار الانوار، ج ۹۳، ص ۳۴۲) و «ان ابواب السماء تفتح فى اول لیلة من شهر رمضان و لا تغلق الى اخر لیلة منه؛ درهاى آسمان در اولین شب ماه رمضان گشوده مى‏شود و تا آخرین شب آن بسته نخواهد شد (بحار الانوار، ج ۹۳، ص ۳۴۴). «لو یعلم العبد ما فى رمضان لود ان یكون رمضان السنة؛ اگر بنده «خدا» مى‏دانست كه در ماه رمضان چیست [چه بركتى وجود دارد] دوست مى‏داشت كه تمام سال، رمضان باشد (بحار الانوار، ج ۹۳، ص ۳۴۶). پس این ماه مبارک را دریابیم. پیامبر گرامی اسلام صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم همچنین فرمودند: شَهرُ رَمَضانَ شَهرُ اللّه عَزَّوَجَلَّ وَ هُوَ شَهرٌ یُضاعِفُ اللّه‏ُ فیهِ الحَسَناتِ وَ یَمحو فیهِ السَّیِّئاتِ وَ هُوَ شَهرُ البَرَكَةِ؛ ماه رمضان، ماه خداست و آن ماهی است كه خداوند در آن حسنات را ‌می‌افزاید و گناهان را پاك می‏كند و آن ماه بركت است (بحارالأنوار، ج ۹۶، ص ۳۴۰، ح ۵).;

معنای روایت این نیست که ایمان بر این سه خِصلت منحصر است؛ بلکه مراد این است که وجود این سه خصلت در هر فردی، حاکی از جمع همه «خِصال ایمان» ، در اوست. چون هر یک از اینها، متوقّف بر مجموعه‌ای از صفات نیک و کاشف از آنهاست. اول اینکه، خشنودی و ابراز محبتِ کسی نسبت به او، وی را به باطل سَوق ندهد که موجب شود به ناحق از آن شخص دفاع کند.

و دوم؛ غَضب و ابراز خشم از سوی دیگران، او را در قضاوت به خروج از حق و برخوردهای غلط نکشاند؛

درحکمتی از امام صادق عَلَیْهِ‌السَّلام آمده است: اَلْغَضَبُ‏ مَمْحَقَه لِقَلْبِ‏ الْحَکیمِ‏ وَ مَنْ لَمْ یَمْلِکْ غَضَبَهُ لَمْ یَمْلِکْ عَقْلَهُ

غضب از بین برنده دل (عقل) انسان حکیم است وهر کسی که مسلط بر خشمش نباشد، مالک بر عقلش نخواهد بود.

حتی انسان حکیم و دانشمند که کارهای خود را از روی حکمت، فکر و تأمّل انجام می‏دهد، اگر خشمگین شود، بنای حکمتش ویران می‏‏شود. خلاصه؛ خشم و غضب، بلای سختی برای انسان است. هنگامی که آتش خشم در وجود آدمی شعله‌ور می‏شود، همه ارزش‏ها مانند حکمت و عقل و ... را که در وجود اوست نابود می‏کند.

مطلب سوم هم این است که در هنگام قدرت، کارهایی را که حقّ او نیست مرتکب نشود. اگر هدف انسان در هنگام قدرت یافتن، رسیدن به منافع مادی باشد، این قدرت، بزرگترین بدفرجامی و نِکبَت برای او خواهد بود. کسانی که قدرت، مَنصب و مقام را برای دنیای خود و بهره‏مندی‏ و پُرکردن کیسه‏هایشان می‏طلبند، وقتی منافعشان با منافع مردم اصطکاک و تعارض پیدا می‌کند، دیگر نمی‌توانند به نفع مردم کار کنند.

بله، «قدرت» به خودی خود نه «نعمت»است و نه «نِقمت» و عذاب؛ اگر برای خدا و در راه خدمت به خلق بکارگرفته شود، «نعمت» است؛ ولی اگر وسیله‌ای برای ارضای هوس‏های دنیایی انسان و دستاوردهای مادیِ او قرار گیرد عاقبتش چیزی جز نِقمت، عذاب و بدعاقبتی نیست.

;